Pony’s werken voor Staatsbosbeheer

FORMERUM - Wie kent ze niet, die rondbuikige paardjes van ponycentrum de Prairie in Formerum. In de vakanties druk in de weer om jeugdige gasten een spannend avontuur op hun schommelende rug te bezorgen. Tot voor kort stonden deze ruigbehaarde beestjes na een drukke zomer dromerig bijeen op een polderweitje. Sinds een jaar af wat hebben ze ook buiten het toeristenseizoen een voorname functie.

Met z'n veertigen helpen ze mee om de verruiging van de duinen tegen te gaan. Dat is hard nodig, want zonder ingrepen als maaien, afplaggen of begrazen veranderen de Terschellinger duinen in een grote wildernis, waar nog maar amper plaats is voor de oorspronkelijke flora en fauna. De koppel ponys graast niet alleen zijn kostje bij elkaar, maar trapt met de hoeven de grond los en de helmen plat.

"Het effect is verrassend", zegt Freek Zwart, beleidsmedewerker van Staatsbosbeheer. "Door de betreding woelt de bovenlaag los en de ruigte verteert in korte tijd. Na enkele jaren zie je al resultaat. Met ons eerste grote begrazingsproject met geiten op de Landerumerheide zag je dat pas na een jaar of tien." Zwart vergelijkt de huidige situatie van begrazing met die van vroeger. "Aan de wal zag je het vee destijds in de zomer op de uiterwaarden en 's winters op de hogere zandgronden. Bij ons kenden we het fenomeen oerol: in de zomer liep het vee op de kwelder en werd daarna de duinen in gejaagd. Met de 'werkpaardjes' van de Prairie pakken we die draad weer op.  Zwart vergelijkt de huidige situatie van begrazing met die van vroeger. "Aan de wal zag je het vee destijds in de zomer op de uiterwaarden en 's winters op de hogere zandgronden. Bij ons kenden we het fenomeen oerol: in de zomer liep het vee op de kwelder en werd daarna de duinen in gejaagd. Met de 'werkpaardjes' van de Prairie pakken we die draad weer op." Voor de toeristen zijn ponys een attractie. Deze winter is de kudde te vinden aan de noordkant van het Formerumerbos.

Studenten van de universiteit van Wageningen volgen de veranderingen in de vegetatie met belangstelling. Ze zijn enthousiast over de ontwikkelingen. Vooral in de droge duinen is de invloed van de grazers opmerkelijk. Het heeft nu al geleid tot de terugkeer van zeldzame planten als schapenzuring, echt walstro en duinroosje. Stukjes open zand trekken weer insecten aan, die op hun beurt de tapuit naar het eiland lokt.

Los van dit succesvolle ponyproject wil Staatsbosbeheer in het kader van het LIFE-project voor herstel van de duinen, twee gebieden voor langere tijd begrazen. "We hebben terreinen op het oog die liggen tussen de Kooibosjes en de Badhuiskuil en tussen de Reddingbootschuur en Eldorado" vertelt boswachter Rob Mier. "Hier zal een vast raster worden gemaakt, maar het terrein blijft via klaphekjes voor wandelaars toegankelijk. Met de bevolking willen we graag in overleg waar we die hekjes het beste kunnen maken. Voor de begrazing wordt bij voorkeur gebruik gemaakt van runderen en paarden van eilander boeren.

Bron: Persbureau 't Wakend Oog - Terschelling - januari 2010